GEZIEN: Zaterdag 7 oktober, Minitheater Middelburg: ‘De Vader’ van het Middelburgs Theater; Tekst: Florian Zeller; Regie: Derek Meijer; Cast: Kees Baijens, Astrid de Buck, René de Jonge, Ploneke Scholtsz, Arend van de Fliert, Nanou Warman.
Wat heerlijk toch: weer eens een toneelvoorstelling waar je als toeschouwer wordt ingezogen, waarbij je de buitenwereld én de tijd even vergeet. ‘De Vader’ neemt als het ware bezit van je brein. Knap geschreven door auteur Florian Zeller. De herinnering aan het boek ‘Hersenschimmen’ van Bernlef dringt zich op. Ook daarin krijg je de situatie opgediend vanuit de verwarde geest van een dementerende man. Dat grijpt je als lezer benauwend naar de keel. In ‘De Vader’ ervaar je als toeschouwer ook beklemming, maar wint vooral de compassie en blijf je met een brok in je keel achter als de gordijnen zich sluiten.
Het verhaal gaat over André, een oude aftakelende man die steeds meer vergeet. Zijn dochter Anne bekommert zich zeer om hem. Ze neemt hem zelfs in huis als hij het alleen niet meer redt en al drie verzorgsters zijn eigen huis uit heeft gejaagd. Dat Anne daarmee een deel van haar eigen leven prijs geeft, is duidelijk zonder al te veel tekst en uitleg. Vader André is de spil van het verhaal. Als toeschouwer beleef je mee wat er in zijn hoofd gebeurt. Wie is die vrouw die plotseling binnen stapt? Ze zegt dat ze zijn dochter Anne is, maar ze ziet er plotseling heel anders uit dan hij zich herinnert. En waar is zijn horloge nou? Hij moet toch weten hoe laat het is? Wie is die vreemde man die daar op de bank zit? Hij zegt dat hij hier al jaren woont, maar André kent hem helemaal niet!
Zonder de andere spelers te kort te doen, kan geconstateerd worden dat het stuk wordt gedragen door Kees Baijens in de glansrijke vertolking van vader André en door Astrid de Buck als dochter Anne. De verdere cast staat borg voor een gedegen invulling van de bijrollen. Kees Baijens weet een fraaie balans te creëren tussen de grimmigheid van aftakeling en soms het bizarre lachwekkende daarvan. Tussen de afbrokkeling van zijn bestaan gloort af en toe nog iets van de autoritaire en toch ook charmante man die André voorheen moet zijn geweest. Hulde in dit verband ook aan de regie, die ruimte heeft gelaten voor enige lichtheid en humor, waardoor het verhaal niet zompig wordt. Astrid de Buck zet met krachtig en ‘schoon’ spel een overtuigende dochter Anne neer. Dat ‘schoon’ wil zeggen: strak spel zonder overbodige mimiek, beweginkjes en overig gedoe. Ook hier weer een duidelijke keuze van de regie: ook de rol van Anne is in feite ondersteunend aan het verhaal van André, over wat er in je geest gebeurt als dementie je te pakken krijgt.
Rest nog een vet compliment voor én de vormgeving én de changementen, die als het ware als een simpele, vloeiende choreografie worden uitgevoerd. Duidelijk dat ook voor dit onderdeel goed geoefend is met als resultaat dat het publiek ondanks de talrijke fragmenten vastgezogen blijft in de voorstelling.
,,Nou ja, ik heb er ook drie jaar over mogen doen’’, grinnikt Kees Baijens als hij na afloop in de wandelgangen complimenten krijgt voor zijn spel. Hij doelt op het feit dat dit stuk in maart 2020 al aan de vooravond stond van de première toen de coronacrisis roet in het eten gooide. Goed dat ‘De Vader’ er nu toch is gekomen. En Kees hoeft de complimenten niet weg te relativeren. Hij mag ze vet in ontvangst nemen voor een rol die hij kan inlijsten.
‘De Vader’ nog te zien tot en met 29 oktober; informatie en kaartverkoop: www.middelburgsminitheater.nl
Foto-onderschrift: Hoofdrolspelers Kees Baijens en Astrid de Buck in ‘De Vader’. (foto: William Wagenaar).
Cultuur Overal 